Eikenprocessierupsen die in een verlengde diapauze (verlengde rustfase) in de grond zitten, en onverwacht volgend jaar juni tevoorschijn komen, vormen een factor die tot meer plaagdruk zou kunnen leiden dan verwacht. Dat blijkt onder andere uit een nieuw rapport: Grondnesten eikenprocessievlinder Thaumetopoea processionea en verlengde diapauze (pdf: 13,01 MB).  Zie het bericht in Nature Today van het Kenniscentrum Eikenprocessierups d.d. 25 oktober 2023.

Tot nu toe gingen we ervan uit dat een eikenprocessierups vooral in hetzelfde jaar dat het uit het eitje komt zich na zes larvale stadia verpopt tot vlinder die weer in de periode van eind juli tot eind september eitjes afzet waarna de eitjes overwinteren. Het blijkt echter dat een deel van de rupsen onder de grond kruipt om daar in een rustfase te gaan. Dit doen ze als ze het vierde larvestadium bereikt hebben. Dit is het stadium waarin ze net de beruchte brandharen hebben gekregen. Deze rupsen komen waarschijnlijk pas in juni van het volgende jaar tevoorschijn. Dat is het moment waarop een eventuele bespuiting met nematoden of een bacteriemengsel al heeft plaatsgevonden. Omdat ze brandharen hebben, is het niet meer mogelijk om bij een hoge plaagdruk een bespuiting uit te voeren. Dan is wegzuigen van rupsen en nesten de enige methode om de plotselinge toename in plaagdruk te verminderen.